Dalej od narkotyków

Być rodzicami nie jest łatwo. Jeżeli jednak rozumie się i pamięta, że okres dorastania jest tak samo trudny dla rodziców, jak i dla dziecka – to połowa sukcesu. Większość rodziców boi się okresu, kiedy dziecko zaczyna dorastać. Zaczyna się wówczas wymykać spod kontroli, buntuje się, poszukuje nowych doświadczeń, a rodzice czują się bezradni, w dodatku mniej ważni dla dziecka niż jego rówieśnicy. Bycie w grupie rówieśniczej rodzi konieczność dopasowania się do niej, zyskania akceptacji – czasem za wszelką cenę, wbrew temu, czego oczekują dorośli.
Nie ma prostych i skutecznych recept na to, jak całkowicie uchronić dziecko przez narkotykami, ale jedno jest pewne: im lepszy mamy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej ustrzeżemy je przed narkotykami. Podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem jest rozmowa. Rozmowa pozwala lepiej poznać świat dziecka, jego oczekiwania, marzenia, ale też różnorakie problemy. Nie można też zapominać, że kwintesencją dobrej rozmowy jest uważne słuchanie. Nie bójmy się rozmawiać na trudne tematy także te dotyczące uzależnień. Warto też pamiętać o kilku ważnych sprawach:

- Bądź przykładem. Postępuj tak, by być wiarygodnym.
- Wymagaj, ale stawiaj dziecku warunki możliwe do spełnienia.
- Bądź konsekwentny, aby dziecko liczyło się z tobą i wiedziało, że ustalone przez ciebie normy w ważnych sprawach muszą być respektowane.
- Poznaj przyjaciół i znajomych dziecka. Pamiętaj, że w tym wieku koledzy odgrywają dużą rolę i często mają duży wpływ.
- Szanuj prawo dziecka do własnych wyborów, opinii, dysponowania swoim wolnym czasem. Doradzaj, ale nie narzucaj swojej woli.
- Nie bądź nadmiernie opiekuńczy. Pozwól dziecku zdobywać doświadczenia.
- Określ jasno zasady dotyczące zakazu stosowania środków odurzających i innych używek, ale sam też unikaj nadużywania alkoholu, papierosów, leków.
- Ucz jak przezwyciężać trudności i radzić sobie w trudnych sytuacjach. Dotyczy to również sytuacji, gdy ktoś proponuje narkotyki.
Mimo naszych starań dorastające dzieci rzadko zachowują się tak, jakbyśmy chcieli. Wciąż stwarzają sytuację, które nas niepokoją. Zmieniają zachowania, nawyki i sposób bycia. Zaniedbują swoje dotychczasowe zainteresowania, nie chcą z nami rozmawiać. To problemy związane z okresem dorastania i są one naturalnym elementem rozwoju. Są jednak sytuacje, których nie wolno bagatelizować. Masz prawo sądzić, że z dzieckiem dzieje się coś niedobrego, gdy zauważysz kilka z wymienionych niżej objawów równocześnie:
- oddala się od ciebie, staje się obce, mimo, że wcześniej byliście blisko;
- wyraża niechęć do rozmowy, unika kontaktu, kręci w rozmowie, kłamie;
- ma kłopoty z nauką, choć wcześniej dobrze sobie radziło, wagaruje;
- jest niecierpliwe, rozdrażnione;
- jest na zmianę pobudzone i ospałe, sypia o dziwnych porach;
- znika często z domu pod dowolnym pretekstem i stara się unikać kontaktu po powrocie;
- wraca bardzo późno lub bez uzgodnienia nocuje poza domem;
- ma nowych znajomych, których nie chce zapraszać do domu;
- kwestionuje szkodliwość narkotyków, uważa, że powinny być zalegalizowane;
- ma przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice, przewlekły katar;
- w jego pokoju dziwnie pachnie, miewa lufki do palenia i fajki różnych kształtów, bibułki do skrętów, biały proszek, pastylki nieznanego pochodzenia, opalone folie aluminiowe, leki bez recept, nieznane chemikalia;
- z domu znikają pieniądze i wartościowe przedmioty.
Gdy nabierzesz pewności, że chodzi o narkotyki – zacznij działać, bo problem sam się nie rozwiąże. Nie działaj pod wpływem emocji, nie rozpoczynaj rozmowy, gdy dziecko jest odurzone. Przygotuj się do rozmowy, zadbaj o to, by każde z was miało czas na te rozmowę. Jeżeli zbadasz, że to był incydent – daj mu szansę, nie traktuj jak narkomana. Porozmawiaj o konsekwencjach i zagrożeniach z powodu narkotyków, a także na temat presji i manipulacji ze strony grupy biorącej narkotyki. Powiedz, że złamało zasady, zawiodło twoje zaufanie i źle się z tym czujesz. Ustalcie nowe reguły i stosuj zasadę „ograniczonego zaufania” dopóki nie upewnisz się, że wszystko jest w porządku.
Jeżeli stwierdzisz, że dziecko ma już problem z powodu narkotyków, skorzystaj z pomocy specjalistów. Nie chroń dziecka przed konsekwencjami jego zachowań. Nie usprawiedliwiaj nieobecności w szkole, nie tłumacz dziecka przed nauczycielami, znajomymi i rodziną. Nie wstydź się i nie ukrywaj za wszelką cenę tego problemu – to przecież może się zdarzyć w każdej rodzinie.
Bądź przyjacielem swojego dziecka. Staraj się je zrozumieć i pomagaj mu bezpiecznie dorastać.

Na podstawie poradnika „Bliżej siebie – dalej od narkotyków”