Duszpasterze trzeźwości. Ksiądz Franciszek Blachnicki

Mówi się, że nie ma osób niezastąpionych. Sztafeta pokoleń nieustannie biegnie swoim tempem. Są jednak postaci, bez których trudno wyobrazić sobie ruch trzeźwościowy w Polsce i liczne dzieła trwające po dziś dzień. Niewątpliwie należy do nich ksiądz Franciszek Blachnicki. Mówił on, „że źródłem niewoli w człowieku jest lęk mieszkający w jego sercu, który nie pozwala nam żyć w wolności synów Bożych. Lęk jest ucieczką od prawdy. Wyzwolenie z lęku jest kluczem do wolności wewnętrznej”.

Urodził się 24 marca 1921 roku w Rybniku na Śląsku, w wielodzietnej rodzinie Józefa Blachnickiego i Marii z domu Miller. Gimnazjum ukończył w Tarnowskich Górach. Franciszek Blachnicki bardzo wcześnie nabrał przekonania o potrzebie abstynencji. Pierwszym źródłem inspiracji w tym względzie było przedwojenne harcerstwo, do którego należał w latach 1931–1939. Podjętemu wówczas zobowiązaniu do abstynencji od alkoholu i tytoniu, które stanowiło element prawa harcerskiego, pozostał wierny do końca życia. Wiosną 1938 roku zdał maturę, a we wrześniu podjął służbę wojskową. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, aż do kapitulacji. W październiku w Tarnowskich Górach rozpoczął działalność konspiracyjną. W marcu 1940 roku musiał uciekać przed gestapo. Ujęty w Zawichoście i internowany, po kilku tygodniach przesłuchań został wywieziony do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.

Przebywał tam przez czternaście miesięcy. Otrzymał numer 1201. We wrześniu 1941 przewieziono go do aresztu śledczego w Zabrzu, a potem do Katowic. W marcu 1942 został skazany na karę śmierci za działalność konspiracyjną przeciw Rzeszy Niemieckiej. Po ponad czterech miesiącach oczekiwania na wykonanie wyroku został ułaskawiony, a karę śmierci zamieniono mu na dziesięć lat więzienia po zakończeniu wojny.

W czasie pobytu na oddziale skazańców w katowickim więzieniu dokonało się w jego życiu nagłe i cudowne nawrócenie na osobową wiarę w Chrystusa, połączone z decyzją oddania życia na Jego służbę.

Po zakończeniu wojny wstąpił do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Jako kleryk, od 1946 roku należał do seminaryjnego Koła Abstynentów, które przygotowywało go do działalności trzeźwościowej. 25 czerwca 1950 roku przyjął święcenia kapłańskie.

W latach 1954-1956, w okresie wysiedlenia biskupów uczestniczył w pracach Tajnej Kurii w Katowicach i organizował powrót biskupów śląskich do diecezji. Po powrocie biskupów pracował w Wydziale Duszpasterskim Kurii i w redakcji „Gościa Niedzielnego”. Prowadził również Ośrodek Katechetyczny, a od 1957 roku działalność trzeźwościową pod nazwą Krucjata Wstrzemięźliwości. W 1960 roku ówczesne władze zlikwidowały Centralę Krucjaty, a ks. Franciszka aresztowano w marcu 1961. Po czterech miesiącach aresztu otrzymał wyrok trzynastu miesięcy więzienia z zawieszeniem na trzy lata.

W październiku 1961 roku ks. Blachnicki podjął studia specjalistyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Po ich ukończeniu kontynuował pracę naukowo-dydaktyczną w Instytucie Teologii Pastoralnej. W sposób szczególny angażował się w przybliżenie szerokim kręgom duszpasterzy i świeckich soborowej nauki o Kościele i odnowionej liturgii, wypracowując metody soborowej formacji liturgicznej.

Już od pierwszych lat pracy duszpasterskiej szczególną uwagę przywiązywał do pracy w małych grupach, począwszy od Oazy Dzieci Bożych aż po metodę piętnastodniowych rekolekcji przeżyciowych nazwanych później Oazą Żywego Kościoła. W ten sposób powstał ruch, zwany dziś Ruchem Światło-Życie.

Ksiądz Blachnicki był inicjatorem Krucjaty Wstrzemięźliwości i założycielem Krucjaty Wyzwolenia Człowieka - nowatorskich dzieł, które wytyczyły w naszym kraju szlak abstynencji. Krucjata Wyzwolenia Człowieka to ewangelizacyjny program wyzwolenia zainicjowany przez Sługę Bożego ks. Franciszka Blachnickiego i Ruch Światło-Życie, ogłoszony 8 czerwca 1979 roku w Nowym Targu w obecności papieża Jana Pawła II.

Stan wojenny, ogłoszony 13 grudnia 1981 roku, zastał ks. Blachnickiego poza granicami kraju. Osiadł w 1982 roku w polskim ośrodku Marianum w Carlsbergu w Niemczech. Tam też zmarł 27 lutego 1987 roku. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Oświęcimskim. W 1995 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny ks. Blachnickiego. W październiku 2015 r. papież Franciszek podpisał dekret o heroiczności jego cnót. Od 2000 r. grób ks. Blachnickiego znajduje się w kościele pw. Dobrego Pasterza w Krościenku nad Dunajcem.

Szacuje się, że w dziełach, które stworzył ks. Blachnicki, uformowało się blisko dwa miliony Polaków. Wielu z nich aktywnie włączyło się w działalność opozycyjną w latach osiemdziesiątych, a także w przemiany po 1989 r. Byłych oazowiczów można dzisiaj spotkać w parlamencie, a zwłaszcza w samorządach różnego szczebla, działają także w edukacji i biznesie. Swym codziennym życiem i pracą potwierdzają, że marzenie twórcy ruchu oazowego o ludziach gotowych do działania w wolnej Polsce właśnie się spełnia.